Geor Hintzen visits Peace and Justice Café on behalf of HIRIM

Op 18 april 2023 bezocht Geor Hintzen namens HIRIMhet Peace and Justice Café, dat steeds door The Hague Humanity Hub in samenwerking met andere partners wordt georganiseerd. Het thema dit keer was Towards Climate Equity. De bijeenkomst, die uit een reeks workshops bestond, vond in de late middag en vroege avond plaats en trok een internationaal publiek aan. De voertaal was veelal Engels. Onderwerpen van werkshops waren onder meer de connecties tussen fossiele brandstoffen en civil society. Voorstellen voor een agenda voor klimaat, vrede en veiligheid, de kosten van milieumisdrijven en de kijk van de jeugd op de klimaatcrisis.

HIRIM bezocht eerst de workshop Exploring what works in SDG16 Approaches to Transformative Climate Action, waar met name de aandacht werd gefocused op projecten in landen die een economische ontwikkeling doormaken. Dit zijn veelal de landen waar migranten naar rijkere landen vandaan komen. Dit zijn ook landen waar door klimaatveranderingen migratiestromen op gang kunnen worden gebracht. Het is daarom van belang dat projecten gebaseerd zijn op een goede planning en input van de lokale bevolking. Opvallend was dat een aantal praktijkdeskundigen de rol van de geldschieters benadrukte. Bij projecten komt het te vaak voor dat de belangen en interesses van deze partijen voorrang krijgen boven die van de mensen wie het betreft. Hoewel verbeteringen zijn doorgevoerd, kan de planning van projecten ook teveel zijn gebaseerd op wetenschappelijke modellen en statistieken ten koste van de culturele en traditionele waarden van lokale maatschappijen. Hoewel klimaatmigratie nog geen factor is, vormen effectieve projecten een belangrijke voorwaarde voor de noodzakelijke aanpassingen om g om te leren gaan met de gevolgen van klimaatverandering.

Als tweede workshop bezocht HIRIM Catalysts of Change: Protecting and Supporting Environmental Human Rights Defenders, die door het Nederland Helsinki Comité werd georganiseerd. De vraag hier was wat de relatie tussen klimaatverandering en de mensenrechten is. Door klimaatverandering zien maatschappijen zich gesteld voor ingrijpende veranderingen en spanningen, waar mensenrechtenactivisten een belangrijke rol kunnen spelen. Fundamentele mensenrechten zijn hierbij in het geding. Hoeveel vrijheid is nodig om de zwakkeren voor de ergste gevolgen van een veranderend klimaat te beschermen? In de workshop werden een aantal mensenrechten apart op reepjes papier aangeboden met het verzoek deze van belangrijk naar minder belangrijk in te delen. Vrijheid van meningsuiting en de vrijheid om te demonstreren scoorden het beste. HIRIM bracht ook naar voren dat klimaatverandering migratie op gang kan brengen en dat daar belangrijke rechten ook bescherming verdienen. Zou naast de rechten uit het Vluchtelingenverdrag, een recht op klimaatmigratie moeten worden erkend? Het Helsinki Comité is een van de organisaties, die zich hierover buigen. Naarmate de veranderingen in ons klimaat zichtbaarder en vooral voelbaarder worden, zal deze discussie aan belang winnen.

Tijdens de nabespreking van de workshops werd al snel duidelijk dat het Peace and Justice Café niet meer hoefde te worden overtuigd van de noodzaak om ingrijpende maatregelen te nemen teneinde klimaatverandering tegen te gaan. Opvallend was wel de eenstemmigheid dat overheden, politici en bedrijven veel praten over klimaatmaatregelen, maar feitelijk te weinig doen. In veel gevallen moet een echt publiek debat nog op gang komen. Dat geldt ook voor het vraagstuk van de klimaatmigratie. Het is duidelijk dat, of we het nu leuk vinden of niet, die er gaat komen.